De geschiedenis van mijn naam vertelt veel over mijn karakter en hieronder… dit is mijn geschiedenis. Dit ben ik! Reinier Zijl Azn; creatieveling, recht door zee, liefdevol en een harde werker. Ondanks dat ik zelf ‘nog maar’ 35 lentes heb meegemaakt, durf ik te zeggen dat mijn geschiedenis al rond 1600 is begonnen.
,,De geschiedenis van de mens is zijn karakter,’’ merkt Therese op in de roman ‘Wilhelm Meisters Lehrjahre’ van de Duitse schrijver, wetenschapper en filosoof Johann Wolfgang von Goethe. En ja, daar zit een hele grote kern van waarheid in! Want is het niet zo dat ieder persoon gevormd wordt door hetgeen hem of haar overkomen is?
Karakter
Ik wil deze uitspraak verder doortrekken, want de geschiedenis van de mens gaat immers verder terug dan die van de persoon zelf. Zoals Pink Floyd zong over het feit dat een moeder haar angst overbrengt op haar kinderen, zo staat iedereen door zijn opvoeding in direct contact met zijn voorouders. Oftewel; het karakter wordt ook gevormd door de geschiedenissen van de personen uit zijn stamboom.
Direct na haar diepzinnige opmerking over de vorming van karakters zegt Therese dat zij zal vertellen hoe het haar is vergaan. Zij wil haar verleden verklappen zoals een verliefd stel met elkaar praat om elkaar te leren kennen.
Dat zal ik nu ook doen, maar dan aan de hand van mijn naam. Reinier Zijl Azn is namelijk niet zomaar een naam. Het is een naam met een geschiedenis, het is een naam die bij mijn karakter hoort. Het vertelt gedeeltelijk wie ik ben…
Azn
Velen hebben mij inmiddels de vraag gesteld waarom er Azn achter mijn naam staat. Tegenwoordig een ongebruikelijk iets, vroeger was dit echter doodnormaal! Het werd gebruikt als verwijzing naar iemands vader. Dit stamt uit de tijd dat er nog geen (of in ieder geval erg weinig) achternamen bestonden… en ook de voornamen zelf waren toen nog niet bijzonder uiteenlopend. Zo was Cornelis een veel voorkomende naam in mijn familie. En niet alleen in mijn familie.
Dus om duidelijk te maken over welke Cornelis geschreven of gesproken werd, gebruikte men ook de naam van zijn vader. Daarom is de stamvader van de Zijlen in de archieven terug te vinden als Cornelis Lambertszoon en zou ik dus Aartszoon achter mijn naam hebben.
Dit was in eerste instantie ook de bedoeling, maar na lang twijfelen hebben ik er toch voor gekozen om de latere vorm te gebruiken. Al snel werd het achtervoegsel namelijk afgekort naar Aartszn en weer later bleef slechts het Azn over.
Dus wie ik ben? Ik ben de zoon van Aart Zijl en daar ben ik trots op! De mensen die mijn liefdevolle vader kennen, spreken allemaal vol lof over hem. Ik zie de toevoeging Azn dan ook als het kroontje op mijn naam zoals een winkelier trots is om als hofleverancier het kroontje in zijn logo te mogen tonen.
Zijl
Mijn vader is onder andere een harde werker; zelfs toen hij met een ernstig gebroken enkel op de brancard van een ambulance lag, nam hij nog steeds telefonische bestellingen van klanten aan.
En dat niet alleen, hij is daarnaast een echte handelaar. Dat zal wel in het bloed zitten, want onze verre voorvader Lambert Lambertszn was niet veel anders. Bij zijn overlijden bezat hij bijvoorbeeld elf scheepsparten en wordt hij in het boek ‘Een dorp in de polder’ van A. Th. van Deurzen omschreven als grootgrondbezitter.
Die beste man droeg nog niet de naam Zijl. En zijn zoon Cornelis Lambertszn – die in 1678 naar Spakenburg verhuisde – kreeg in eerste instantie de achternaam Van Graft toegeschreven. Een verwijzing naar de plaats in Noord-Holland waar hij oorspronkelijk vandaan kwam.
Pas later veranderde dit in Zijl. Wederom een plaatsbepalende achternaam, want hij kreeg deze naam omdat hij bij de oude spuisluis in Spakenburg woonde. Het oud-Nederlandse woord voor spuisluis is dan ook Zijl.
Het blijkt dus dat Zijl een echte Spakenburgse achternaam is; de achternaam van een geslacht met voornamelijk hardwerkende vissers. Recht door zee, eerlijk en het hart op de tong. ,,Blikken pannetjes’’, zoals een dominee het ooit verwoordde. ,,Snel verhit, maar ook weer snel afgekoeld.’’
Reinier
De hierboven genoemde karaktertrekken herken ik ook bij mezelf; dit is mijn geschiedenis. Mensen die mij persoonlijk kennen zullen dit beamen. Maar die mensen zullen zich nu ook afvragen waar de nog niet besproken creativiteit vandaan komt. Tja, zo kom ik via een gemakkelijk bruggetje op mijn voornaam Reinier.
Ik ben, samen met mijn neef (Czn), de derde in lijn die binnen de familie Zijl de naam Reinier mag dragen. Oorspronkelijk komt die voornaam bij de familie Nieuwboer vandaan, maar door het huwelijk tussen Cornelis Zijl en Margaretha Geertruida Nieuwboer is de naam Reinier eveneens bij de Zijlen terechtgekomen.
Iedere Spakenburger hoort te weten dat de familie Nieuwboer volledig verbonden is met de scheepswerf van dit pittoreske dorp aan de voormalige boorden van de Zuiderzee. Een creatieve familie vol houtbewerkers en botterbouwers. Sterker nog; de vader van deze Margaretha Geertruida staat bekend als de uitvinder van de Bunschoter botter.
Ik zal niet zeggen dat ik een ook uitvinder ben, maar ik vind het wel heerlijk om ‘scheppend’ te werken met zowel tekst als beeld. Altijd opzoek naar de beste oplossing.